Сайхан гэж хэлэх чамд багадна

Сайхан гэж хэлэх чамд багадна
Саваагүй үг унагавал нүдэнд чинь гуниг бууна
Хайртай гэж хэлсэн минь цөөдөхгүй
Хяруу цайрах намар цагаар хуучирахгүй
Бодлогошронгуй хачин тунгалагхан чиний ертөнцөд
Богинодсон даашинзтай хонгор нас минь үлдсэн
Ангир намрын анирыг хөндөж алтан үгээ чамд хэлсэн
Намуухан инээдэнд чинь гуниг минь оргүй хөвөрч
Нялхын чинь үнэрийг үрийнхээ зулайнаас мэдэрдэг
Эгэл намдуу төрхийг чинь би дээдэлдэг
Эрхсийн дор чинийхээ төлөө залбирдаг
Яг л миний шүтэн дурладаг

Хувийн санхүүгээ авч явах 12 түлхүүр элемент

1. Өөрийн харьцангуй давуу талаа олж тогтоо.
2. Шинийг эрэлхийлэгч бай. зах зээлийн эдийн засагт хүмүүс бусдад туслан, аливаа зүйлийг хийх илүү сайн арга зам олсноор бусдаас урагш алхдаг.
   
3. Олсон орлогоо дуустал бүү зарцуул. Хуримтлал бий бологх байнгын хөтөлбөрийг өнөөдрөөс эхэл.
   
4. Аливаа зүйлийг түүний жам ёсны хугацанаас нь илүү бүү санхүүжүүл.
5. Та мөнгөөрөө хамгийн их зүйл хийж болох хоёр арга зам байна. Зээлийн картны өрөөс зайлсхийж, хэрэглэж байсан зүйл худалдан авч байх талаар бодож үз.
   
6. "Бодит ертөнцийн" хадгаламжийн дансанд сар бүр мөнгө хийж эхэл.
   
7. Хадгаламжийн нийлмэл хүүний хүчин чадлыг ашигла.
8. Төрөлжүүл-бүх өндгөө нэг саванд бүү хий
   
9. Индексжүүлсэн үнэт цаасны хөрөнгийн компаниуд хэт эрсдэл дагуулахгүйгээр мэргэжилтнүүдээс илүү танд тусална.
   
10. Урт хугацааны үнэт цаасанд зорилготойгоор хөрөнгө оруулалт хий. Мөнгө хэрэглэгдэх үе ойртоод ирэхээр хөрөнгөоруулалт дахь бондын эзлэх хувиа нэмэгдүүл.
11. Маш бага , эсвэл бүр эрсдэлгүй гэх, өндөр ашиг амласан хөрөнгө оруулалтын сүлжээнээс болгоомжил.
12. Яаж мөнгө олох , хэрхэн ухаалгаар зарцуулах талаар хүүхдүүддээ зааж өг .
    

судалгаа

Case Processing Summary

	Cases
	Valid		Missing		Total
	N	Percent	N	Percent	N	Percent
Hvis , bolobsrol	10	100.0%	0	0%	10	100,0%

Hvis bolobsrol Crosstabulation

				Total
	dund	Bvren dund	deed
Hvis eregtei	0	1	3	4
emegtei	1	0	5	6
Total	1	1	8	10

тайлбар:

10 асуудалтай 10-н хүнээс судалгаа авахад эрэгтэй 4, эмэгтэй 6 хүн хамрагдлаа. Үүнээс дээд боловсролтой 8хүн , бүрэн дунд боловсролтой 1 хүн, дунд боловсролтой 1 хүн байна.

Нийтийн захиргаа

Бюрократ тогтолцоо миний бодлоор

“Төр амгалан бол түмэн олон амгалан” хэмээх монгол ардын зүйр цэцэн үгийг та бүхэн төр тайван байвал л түмэн олон амгалан гэж ойлгож байгаа боловч угтаа төр улс маань өнөө үед амгалан батугай дарангуйлагч мөлжигч иргэдийг үл хүндэтгэч байгууллага болсонг л мэдэх байхаа. Төр яагаад ийм байдалд хүрэв? Гэх асуултыг хэн нэгэнд тавихад хүргээд байна би. Арга ч үгүй биз дээ төрийн их мэдэлтэн болгон нь өөрийн нэр төр , ашиг сонижоо олхыг зорилго зорилтоо болгосон нам , нам бус хүмүүс байгаа учраас…

Нэгэн жишээ авч үзье : Хөдөө орон нутгаас хөгжилийн их хот болох Улаанбаатар хотод маань дээд сургуульд элсэн суралцахаар ирээд 3 дахь жилийнхээ нүүрийг үзээд хүний нөөцийн хичээл дээр багшаасаа “Баянзүрх дүүргийн” хүн амын болон өсвөр насны ажилгүй иргэдийн тоо баримт олох бие даалт аваад “Баянзүрх дүүрэг” дээр очиж мэдээлэл авхыг хүсэж нэгэн ахимаг насны эмэгтэй ажилтанаас асуухад “За да чи манай дүүргийн иргэн биш учраас мэдээлэл өгч чадахгүйндээ гэхэд миний бодолд За да гэсэн үг нь мөнгө төлж л авна гэсэн үг болон хувирав. Тухайн үед халаасанд минь тэр эгчид өгөх байтугай автовусны ч мөнгөгүй оюутан байлаа. Энэ шалтгаанаар би бие даалтаа хийгээгүйн улмаас багш минь 0% тавиж би ч сэтгэл дундуур үлсэн юмдаа.

Тэр явдлаас хойш би авилгал танилын цар хүрээ ямар их тэлээ вэ гэсэн бодол өөрийн эрхгүй бодолд минь буусан юмаа.

Дүгнэн хэлхэд :

Төр ч бай жижиг аж ахуйн нэгж хүртэл хаа сайгүй авилгалд автаад булингартсан хар утаан дунд ажилдаг төрийн албан хаагчид байдагт эргэлзэх юмгүй. Үүнийг дагаад хүнд сурталч газар авч байгаа нь аюултай…Иймд иргэн та энэ байдалтай дасан зохицох биш эсрэг зогсч , аль болох бусдад ил гаргаж баримт нотолгоо болгон хамтран тэмцэх хэрэгтэй байна.

ХҮНД СУРТАЛ , АВИЛГАЛЫН

ТӨЛӨӨ ТЭМЦЭЦГЭЭЕ

Компьютерийн хичээл

Судалгаа

Манай нутаг

Эдийн засгийн бодлого

Obama Chooses Economic Team for 'Historic' Crisis
Among those chosen: Tim Geithner for Treasury, Larry Summers for the White House and Paul Volcker for a new economic recovery advisory board. Transcript of radio broadcast: 26 November 2008

This is the VOA Special English Economics Report.

President-elect Barack Obama named the top members of his economic team in a series of announcements this week in Chicago, Illinois. His nominee for secretary of the Treasury is Tim Geithner, president of the Federal Reserve Bank of New York for the past five years. Mister Geithner has been working to rescue companies affected by the financial crisis. He has also worked as undersecretary of the Treasury Department for international affairs.

Barack Obama with two members of his team, Tim Geithner and Christina Romer

The top economic adviser in the White House will be Larry Summers. He was President Clinton's last Treasury secretary, at the same time that Tim Geithner was undersecretary. The former Harvard University president will lead the National Economic Council. That position does not require Senate approval.

But confirmation is required for the director of the Council of Economic Advisers. Mister Obama's choice to lead that group is Christina Romer. She is an economist and economic historian at the University of California, Berkeley.

The nominee to lead the Office of Management and Budget in the White House is Peter Orszag, until now the director of the Congressional Budget Office.

And Mister Obama announced the creation of a President's Economic Recovery Advisory Board. Paul Volcker will lead the new board. He was Federal Reserve chairman during most of the nineteen eighties.

The president-elect is working with Democratic leaders in Congress on an economic recovery plan. Spending and tax cuts might cost five hundred billion dollars or more. But Mister Obama says: "We are facing an economic crisis of historic proportions."

The goal for the stimulus plan is to save or create two and one-half million jobs over a period of two years. Congressional leaders hope to have the plan ready for the new president to sign shortly after he takes office on January twentieth.

The government has already promised trillions of dollars in loans, guarantees and investments to rescue the economy. At the same time, Barack Obama says the government must cut wasteful spending from the three trillion dollar federal budget. As he promised during the campaign, he said he will direct his new budget team to go through the budget page by page and line by line.

And that's the VOA Special English Economics Report. For the latest developments in the financial crisis, go to voaspecialenglish.com. I'm Steve Ember.

Англи хэл

Text№2 Writing Essays \Эссэ бичих тухай\

Where does writing Begin? \Бичилт хаанаасэхлэх вэ?\
Where do writers find within themselves the energy and desire to generate words, to compose sentences, and to build paragraphs? \Бичигч догол мөрийг бий болгохдоо үгсийг нэгтгэн, өгүүлбэрийг бий болгох хүсэл эрмэлзлийг хаанаас бий болгодог вэ?\
How do essays originate? \Эссэг яаж бий болгодог вэ?\

To these questions we have no simple answer. \Эдгээр асуултуудадхариулахад бидэнд амаргүй.\
But since writing originates somewhere in the mind, your first task is to find away into your mind and then out again so that you can bring back the news locked up inside you, waiting to be broadcast and. Pre-writing, then, is the process of discovering your own ideas. \Гэвч бичиж үүсгэхдээ оюун ухаандаа байгаа зарим хэсгээс бичиж эхэлж үүсгэн, өөрийнхөө анхны сэдвийг өөрийн оюун ухаанаас хайж болох ба мартагдсан мэдээллээ эргэн дахин дахин санаж чадсанаар эссэ бичих үйл явц, ерөнхий ойлголт, төсөөллийг мэдэж авна.\

To help you discover them, we offer a variety of suggestions. \Өөрийн санаа бодлыг нээн гаргахад туслахад дараах санлыг дэвшүүлж байна.\
If any one of them leads you to promising idea for an essay, you may not need all of the others, and you certainly don’t need to take them all in order. \Хэрэв гаргаж ирсэн санааны аль нэг нь таны бичих санаанд хүрвэл бүгдийг нь жагсаан бичих шаардлагагүй. Өөрөөр хэлбэл: гол санаагаа л олоод авцан бол бусад нь шаардлагагүй гэсэн үг.\
Feel free to experiment with different methods of getting started, and jump ahead to any method that you think will help you. \Эссээгээ бичихдээ янз бүрийн аргуудыг хэрэглэн, өөртөө хэрэг болох аргуудруу шилжиж болно.\

- Branching \Нарийвчлах, олон талаас нь авч үзэх\
- Choosing Topic \Сэдэв сонгох\
- Making an Assigned Topic Your Own \Өөрийн сонгосон сэдвээ өөрийн болгох, хязгаарлах\
- Narrowing the Topic \Сэдвээ хязгаарлах, нарийвчлах\
- Triple- Viewing the Topic: Particle, Wave, and Field \Гурваласан байдлаар сэдвийг авч үзэх: Хэсэг, Дүгнэлт, Талбар\
- Dramatizing the Topic with Questions \Сэдвээ асуултуудаар дүрслэн гаргаж ирэх\
- Choosing a Basic Question to Define a Problem or Conflict \Суурь асуултыг сонгон, асуудал, зөрчилтэй зүйлээ тодруул\
- Getting Reactions to Your Question \Асуултандаа хариулт олох\
- Using Analogies \Адилтгалыг хэрэглэх\
- Working with a Nugget \Чухал зүйлүүд дээрээ шаргуу ажиллах\
- Active Reading \Идэвхитэйы унших\

Төсөл

Тайлбар:

Сарын хугацаанд гоо сайхны газар байгуулах тухай ажлын график байгаа юмаа. Энэ ажил нь 4 -н ерөнхий ажилаас бүрдэж дотроо бас 2-3 жижиг ажил хийж хоорондоо уяалдаатай гүйцэтгэнэ.

1. Бэлтгэл ажил , Хяналтын ажиллагаа холбогдоно. Яагаад гэвэл ажил эхэлсэн цагаас дуустал нь байнга эзэн өөрөө хянаж ажилыг явуулна. Бэлтгэл ажил нь дотроо 6 өдөр ажиллана. Таазны засал , ханын засал гэсэн 2 ажил зэрэг эхлэнэ. Таазны ажил 2 өдөр, ханын ажил 3өдөр үргэлжилээд ханын ажил дуусмагц шал засах ажил эхлэн 3 хоног үргэлжилнэ. Таазны ,Хана ажлыг БатДорж хоёр хамт хийнэ.шалны ажлыг Бат, Дорж хоёр хамт хийнэ.
   
2. Бэлтгэл ажил хийсний дараа ерөнхий үндсэн ажилтай хоорондоо холбогдоно. Үндсэн ажил нь 7 өдөр үргэлжилнэ. Дотроо хоёр ажил хийгдэнэ. 1. Хана будах ажлыг Бат, Дорж хоёр хийж дуусгана. 2. Шал хулдааслах ажлыг Дорж хийж дуусгана.
3. Үндсэн ажил дуусны дараа төгсгөл ажилтайгаа холбогдоно. Төгсгөл ажил нь 7 өдөр хийгдэнэ. Төгсгөл ажил нь дотроо 3 -н жижиг ажилтай. 1. Засал чимэглэлийн ажлыг 3 өдөрт Бат , Дорж хоёр хамтран хийнэ. 2 . Гэрэлтүүлгийг Бат 2 өдөр хийж дуусгана. 3 . Салхивчын ажлыг Бат , Дорж 2 хамтран 2 өдөр хийж дуусгаснаар энэ алын үр дүн хийж дуусж эцэст нь хяналтын албанд хүлээлгэн өгнө.

нийтийн захиргаа

Төрийн зархиргаа, Нийтйин захиргаа

хоёрын хоорондох уяалдаа ялгаа

Төрийн захиргаа гэж юу вэ?
-Төрийн захиргаа гэдэг нь хууль дүрэм, журам батлагч захиргаадагч дарамт шахалт үзүүлэгч хүчирхийлэгч байгууллага юм гэх боловч шууд хүчирхийлэгч байгууллага гэж яг хэлж болохгүйл дээ.Учир нь тэд бас үйл ажиллагаа явуулах эрхтэй төр баригчид.

Нийтийн захиргаа гэж юу вэ ?
-Нийтийн захиргаа нь иргэдэд үйл ажиллагааг шууд үзүүхэх байгууллага боловч иргэдэд шууд хүрч чаддаггүй өөрийн эрх ашиг ологч хуурамч албан хаагч байдлаг нь харамсалтай.

Төрийн захиргаа, Нийтийн захиргаа хоёрын хооролдох уяалдаа:
-Төрийн захиргаа нь иргэд, аж ахуй нэгжтэй харилцах албан үүрэг мэдээлэлээ Нийтийн захиргаагаар дамжуулан харилцаа холбоо үүсгэж уяалдах боловч... Үнэн хэрэгтээ тэд өөрөсдөө бүлэг болон ажлынхаа үр дүнг иргэдээс үнэлүүлсэн мэтээр автомат судалгаа хийж өөрсдийгөө 100% хийсэн мэтээр ард түмэн биднийг хуурдаг нь хөөрхийлөлтэй...

Төрийн захиргаа, Нийтийн захиргаа хоёрын хоорондох ялгаа:
-Төрийн захиргаа Нийтийн захиргаанд төсвийн мөнгө зарцуулах эрхийг олгодог. Харин нийтийн захиргаа түүнийг зөв зохистой зарцуулах ёстой ч төсвийн мөнгийг юунд зарцуулсныг иргэдэд тайлагнаж чаддаггүйд иргэн бид бухимдал үүсэх гол проблем болдогт та санал нэгдэнэ биз ээ...

Дүгнэн хэлхэд
-Төрийн байгууллага үнэн чанартаа иргэдийн албан татвар шимтгэлийг хэний халаасруу хийж байгаагаа өөрсдөө ч анзаарахгүй өнгөрөөж мөнгө халааслагчыг өөгшүүлж ирсээр одоог хүрсэн нь төр харанхуй эсвэл нүдгүй гэдгээ харуулж байна шүү дээ..
Төр хэзээ нүдээ нээх юм болоо.? Магадгүй намайг амьд явах хугацаанд нээх болов уу ? Та юу гэж бодож Байна.

Англи хэл

text 1: choosing a topic

To choose a topic wisely, ask yourself these questions :
- Why are you interesting in this topic ?
Does it affect you personally? does it raise questions you want to answer or problems you want to explore? The more you know about why the topic interest you , the more fascinating your research will be.
- What do you already know about this topic?
Take a few minutes to answer this question on paper. What you know will be the starting point for what you will learn.
-Where does your present knowledge come from?
As soon as you ask yourself this question, you begin to think like a researcher.
- Can you find many sources of information on this topic?
If only one or two sources are readily available, or none at all, you should rethink your topic or choose another.
- Can you cut the topic down to manageable size?
Be reasonable and realistic about what you can do in time you have.
-What questions does the topic provoke?
Questions help you find a specific problem to investigate.

Сэдэв сонгох

Энэ сэдвийн утгыг ярилцаад асуултанд хариул : Чи яагаад энэ сэдвийг сонгосон бэ? Таны зан чанар үүнд нөлөөлсөн үү? Чи эдгээр асуултанд хариулахдаа асуудлыг хайж олдог уу? Чи энэ сэдвийг дахин сонгож их мэдээлэл авхийн тулд судалгаа хийх нь сонирхолтлй байдаг уу? Энэ сэдвийн тухай мэдхийн тулд юу хийх вэ? Энэ асуултын хариултанд цаасан дээр хэдхэн минут хариулж өгнө. Чи судалж эхэлхийн тулд хаанаас эхлэх бэ? Чи энгийн мэдээлэлээ хаанаас авдаг вэ? Би энэ асуултыг судалснаар таалагдаж эхлэсэн . Энэ сэдвийн эх сурвалж утгыг хайж чадсан. 1 юмуу 2 эх сурвалжаас амархан аль эсвэл өөртөө ашиггүй бол дахин шинээр өөр сэдэв сонгох хэрэгтэй

Мэндчилгээ

Юуны өмнө миний блогоор морилон орж ирж байгаа та бүхэнд баярлалаа. Та бүхэнд 2009 ондоо эрүүл энх аж жаргалаар дүүрэн байж "эрдэм ухаан нь цэцэглэн бадарч, номын цагаан буян нь дэлгэрч" байх болтугай гэсэн ерөөлийг ангийн хамт олон болон зорилго нэгт ахан дүүс та нартаа хүсэн ерөөлж байна.

"Номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай"